Met de NES Mini, SNES Mini en C64 Mini in de winkels, vind ik het hoog tijd worden voor een retro editie van de 8-bit computer die mij gevormd heeft: de MSX. Helaas bestaat die niet. Dan maar zelf aan de slag. Met een Raspberry Pi en een aantal componenten, is de MSX Mini zelf eenvoudig te bouwen, voor onder de 100 euro.
Aan mijn MSX computers bewaar ik dierbare herinneringen. Ik ben opgegroeid met een MSX1, waarop programma’s nog geladen moesten worden via cassettebandjes. Daarna heb ik jarenlang plezier gehad van een MSX2. Een computer met iconische games als SD Snatcher, Metal Gear en Dragon Slayer 6.
MSX fan
De overstap naar de PC maakte ik niet van harte. Een beetje zoals mensen tegenwoordig fan van Apple kunnen zijn, was ik een ware MSX fan. Ik heb mijn originele MSX computer nooit weggegooid. Hij staat ergens op zolder. Het zou leuk zijn om die af en toe weer eens tevoorschijn te halen, maar er zit geen HDMI aansluiting op en ik heb er nauwelijks nog diskettes bij.
De recente trend om oude computers weer in een kleinere vorm tot leven te brengen, spreekt me dan ook erg aan. Commodore 64 liefhebbers kunnen hun hart ophalen met de C64 Mini. Voor Nintendo fans zijn er nieuwe uitgaves van de NES en de SNES. Dat er behoefte aan is blijkt uit het feit dat ze als warme broodjes over de toonbank gaan.
Leuk spul allemaal, maar waar is de MSX Mini waar ik op zit te wachten?
Het lijkt erop dat de doelgroep voor MSX computers een stuk kleiner is dan die voor de eerder genoemde systemen. Gelukkig is het niet moeilijk om zelf een systeempje samen te stellen, met behulp van de Raspberry Pi. Ik ben aan de slag gegaan met de doelstelling om voor minder dan 100 euro een MSX Mini te bouwen. Dat is gelukt.
UPDATE: er is nu ook een MSX Mini voor de Raspberry Pi 4.
Het boodschappenlijstje:
- Raspberry Pi 3 Model B+ (€39,95)
- Cyntech Case for RPi 3 / 2 / B+ – Rubus Black (€6,95)
- Transcend 16GB microSD (€9,95)
- Retro Klassieke SNES USB Controllers (€11,49)
- MSX Sticker (€1,10)
Deze componenten kosten bij elkaar nog geen 70 euro en zijn vergelijkbaar met wat je krijgt als een NES of SNES Mini aanschaft. Om het nog beter te maken zou ik eigenlijk geen sticker willen, maar een 3D-geprinte case die een daadwerkelijk schaalmodel van een MSX computer om de Raspberry Pi legt. Wie dit weet te vinden, laat het me weten.
Wil je deze MSX kunnen bedienen, dan heb je nog een toetsenbordje nodig. Een telefoonvoeding zou je ook nog moeten aanschaffen als je die niet hebt liggen.
- Rii mini i24T Wireless Keyboard Touchpad (€19,95)
- Raspberry Pi Power Adapter (€5,99)
Helemaal compleet met alles erop en eraan, kom je dan uit op €95,28 inclusief BTW.
De MSX games
De computer start standaard op in het MSX menu. Er kunnen zo’n 100 games gestart worden. De selectie is gebaseerd op mijn eigen persoonlijke voorkeur.
De MSX1 games die gespeeld kunnen worden zijn o.a.: 1942, Athletic Land, Antarctic Adventure, BeamRider, Pitfall 2, Pippols, Road Fighter, Thexder en Konami’s Tennis en Wizard’s Lair.
Onder de MSX2 spellen bevinden zich klassiekers als SD Snatcher, Dragon Slayer IV en VI, Runemaster, Metal Gear, Solid Snake, Herzog, Firehawk en de YS reeks. Ik heb de laatste vertalingen en patches toegevoegd, zoals een patch voor Zanac Ex die onder meer epische FM-PAC muziek toevoegt.
Naast de spellen van de grotere studio’s heb ik ook een aantal homebrew games opgenomen op de MSX Mini, zoals Pumpkin Adventure II, III, DASS en Bet Your Life. Deze spellen zijn ontwikkeld in de nadagen van de MSX, toen hobbygroepen in staat waren meer uit de machine te halen dan commerciële studio’s ooit voor mogelijk hadden gehouden. Dit vormde een belangrijke inspiratie voor mij om met OSM te beginnen.
Natuurlijk ontbreken mijn eigen MSX1 games niet en de Jer’s Musix Disk muziekdisk, die ik ooit heb gemaakt voor de MSX Audio.
Als kers op de taart staat ook DosBox erop met Avalon! Deze RPG heb ik gemaakt kort nadat ik mijn MSX omruilde voor een PC. De game is dan ook zwaar geïnspireerd op de spellen van die periode.
Installeren van de MSX mini
Het installeren van de MSX Mini heb ik gedaan met RetroPie, dat een pre-made image beschikbaar heeft op basis van het Raspbian OS en Emulation Station. Als custom package heb ik de openMSX emulator geïnstalleerd.
Het juist configureren van RetroPie met de bijbehorende emulators en packages is een tijdrovende bezigheid. Niet alles is even goed gedocumenteerd. Ook het opzoeken van alle games neemt de nodige tijd in beslag. Het aanpassen van het gameslist.xml bestand moet voor een deel handmatig gebeuren omdat de ‘scrapers’ die de informatie en box-art voor de diverse games moeten opzoeken, nogal te wensen overlaten.
Om de gamepad aan de praat te krijgen, moest ik de aanroep van de emulator wijzigen en het commando ‘plug joyporta joystick1’ in een script plaatsen.
Wie zijn eigen MSX Mini wil bouwen en veel tijd wil besparen, mag mijn SD-kaart image opvragen.
Bediening en sneltoetsen
De MSX Mini start op in de lijst met MSX games. Deze GUI heet EmulationStation en van hieruit kunnen de diverse games gestart worden. Door deze lijst kun je navigeren met de cursortoetsen op het toetsenbord, of met de gamepad. De meeste games zijn met een gamepad te spelen, maar houd er rekening mee dat een toetsenbord vaak ook nodig is om een spel te bedienen.
De volgende sneltoetsen zijn handig om te weten:
EmulationStation – selecteren van games
SPACE – selecteren
ALT – terug
TAB – menu
CAPS – info over het geselecteerde item
openMSX – wanneer het spel gestart is
ALT-M – toggle osd menu (bijv. voor disk wisselen)
ALT-F4 – sluit de emulator
F9 – toggle speed-up
F10 – command prompt
F11 – mute
F12 – touchpad activeren (als deze inactief is)
DosBox/Avalon
CTRL/F9 – exit
ESC – in-game menu
Wanneer je onverhoopt in de Linux shell terechtkomt, kun je inloggen met login: pi en password: raspberry. Dit is het standaard wachtwoord. Om veiligheidsredenen is het beter dit aan te passen naar iets anders, dat doe je met passwd. Om weer terug in het menu te komen tik je emulationstation.
Feest van herkenning
Terwijl ik bezig was met het bouwen van de MSX mini vroeg ik me af: waarom ben ik nog zo gecharmeerd van deze 8-bit machine? Waarom zou ik al die moeite doen voor games die oud en bijna vergeten zijn? Nou, veel van die spellen zijn nog steeds geniaal en leuk om te spelen. Maar bovenal raakte mij bij het gebruiken van de MSX mini dat ik alles herken: de graphics, de teksten en de muziek.
Het is fijn en voelt vertrouwd. Het lijkt haast wel uit een vorig leven te komen.
Ik kan nu wanneer ik wil een MSX uit de kast trekken en binnen 30 seconden Beamrider of Aleste spelen. Heerlijk.
[…] is alweer vijf jaar geleden dat ik met de Raspberry Pi 3B+ mijn eerste MSX Mini computer bouwde. Later deed ik dit nog eens over met de Pi 4. Gewoon om te zien of het kon. Nu de […]
O, heerlijk dat oude spul. Had vroeger ook een msx. Ooit een muis gekocht voor bijna 100 gulden. En dan de muziekjes. Weten jullie ook nog dat er vroeger een radioprogramma was die software uitzond? Zat je met een cassette recorder dat op te nemen.
Hi Pieter, wat vind je van de MSXVR? Ziet er interessant uit!
Ik ben zo gek geweest om deze te kopen https://msxvr.com/en/ ( in baby blauw ). Ben nog bezig alles uit te proberen, dus wat wel en niet goed werkt, weet ik nog niet.
Hi, Richard.
In feite is er al een echte MSX Mini met een goede look & feel. Het is gemaakt door een Spaanse groep in 2019 en het kost minder dan 100 euro (85 euro om precies te zijn)
https://themsxmini.blogspot.com/
@Richard: de spellen lopen niet te snel! Onze Europese MSX-computers draaien op 50Hz terwijl de Japanse computers op 60Hz draaien. Het gevolg is dat onze spellen juist langzamer liepen dan dezelfde spellen op Japanse systemen. Je merkt het vooral aan de muziek. De snellere muziek is dus zoals het hoort bij Japanse games 🙂
Na te zijn begonnen met de Commodor C16, de ZX Spectrum 48plus ben ik de trotse eigenaar geworden van een MXS (Canon) en daarna de MXS2 (Toshiba). Hierna is het ‘gewone’ PC tijdperk begonnen en is het nooit meer zo leuk geworden. Ben het dus geheel eens met de schrijven….. vooruitgang is niet te stoppen, is ook noodzakelijk, maar maakt niet altijd alles leuker.
Ik zou ook graag jouw image willen ontvangen, omdat ik me blijf verkijken op RetroPie (wat de een zo eenvoudig noemt, maar blijkbaar voor mij toch wat complexer is)
Ik kijk uit naar nostalgische avonden Konami spelletjes spelen 🙂
wat gaaf! ik heb je gemaild voor de image; kan je die ter beschikking stellen
Leuk project! Ik heb vroeger ook een MSX gehad en speel nog regelmatig een MSX spelletje op de emulator. Het blijft gewoon leuk. Mijn facoriete spellen waren/zijn: Thexder, Nemesis/Gradius, Galaga (de MSX versie is erg goed) , Addictaball en Yie Ar Kungfu. Ook Tetris heb ik voor het eerst op de MSX gespeeld, in het begin had ik echt geen flauw idee wat ik moest doen, later werd hij erg verslavend.
Ben zelf ook al een tijd op zoek naar een goede MSX image.Heb mooie herinneringen aan deze computer.Spellen op tape en een beetje aanklooien met de plotter 🙈.Zelf heel veel alpha roid,knightmare,pinguin adventure,yie ar kung-fu en track & field gespeeld. Zou dit graag weer eens willen speken.Zou graag jouw image wel willen gebruiken.
Hi Richard, leuk dat je reageert. Ja je kunt op de Raspberry op de goede snelheid spelen. Dit is bovendien ook nog makkelijk instelbaar via het menu van de openMSX emulator. Vroeger had je natuurlijk 50hz en 60hz software dus soms kan dat nodig zijn, maar alles wat ik erop heb gezet draait gelijk goed.
De emulator ondersteunt alle bekende geluidskaarten, dus SCC, FM-PAK, MSX-AUDIO en zelfs Moonsound werken. Veel games die ik erop heb gezet hebben een vette SCC upgrade gekregen zoals Vampire Killer en Zanac-EX. De Nemesis games zijn zelfs voorzien van spraak en smooth scrolling.
Ik heb de SNES classic ook. Wist niet eens dat je daar ook MSX games op kon draaien. Ook weer leuk om te weten.
Gaaaf !!! ik heb nu een SNES classic, met daarop de MSX mod’s en heel veel spellen, wat mij opvalt bij het spelen van veel MSX games op de SNES, is dat de spellen te snel lopen, het geluid is wat sneller, en ik heb het gevoel dat het spel ook iets sneller loopt. Ik als echte MSX-er van vroeger herkende dit gelijk, erg jammer… Dus mijn vraag is nu… lopen de spellen via de Raspberry Pi 3 Model B+ wel op de normale snelheid, kan je ook MSX2 spellen spelen, en ook met het Konami SCC geluid ?